Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, một trong những dự án luật thu hút nhiều sự quan tâm là Luật Viên chức (sửa đổi). Dự thảo luật lần này được xây dựng theo trình tự rút gọn, thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới công tác cán bộ, tinh giản bộ máy và nâng cao chất lượng hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.
Trao đổi với phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa, đồng chí Lê Hữu Trí – Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa, thành viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội cho biết:
Việc sửa đổi Luật Viên chức là rất cấp thiết. Sau hơn 10 năm thi hành, Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) đã tạo nền tảng pháp lý cho việc quản lý, sử dụng đội ngũ viên chức. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai đã bộc lộ không ít hạn chế, bất cập, nhất là trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh chuyển đổi số, tự chủ đơn vị sự nghiệp công lập và hội nhập quốc tế sâu rộng.
|
| Đại biểu Lê Hữu Trí – Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa. |
Một số quy định hiện hành chưa theo kịp thực tiễn, chẳng hạn như cơ chế tuyển dụng còn cứng nhắc, chưa phát huy được giá trị của nguồn nhân lực chất lượng cao; quy trình quản lý hồ sơ viên chức vẫn chủ yếu bằng giấy tờ thủ công, gây tốn kém và thiếu liên thông; hay việc phân cấp, phân quyền giữa cơ quan chủ quản và người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập chưa rõ ràng.
Vì vậy, việc sửa đổi lần này nhằm thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng tại Kết luận 121-KL/TW, Nghị quyết 60-NQ/TW, 66-NQ/TW, 71-NQ/TW, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, phù hợp với yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện công tác quản lý viên chức trong giai đoạn mới.
- Một trong những điểm được chú ý là việc “quản lý viên chức theo vị trí việc làm”. Đồng chí có thể nói rõ hơn ý nghĩa của đổi mới này?
- Đây là một trong những quy định được sửa đổi trong dự thảo Luật. Dự thảo luật quy định việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức phải căn cứ vào vị trí việc làm, chứ không còn dựa vào chức danh nghề nghiệp như trước. Điều này giúp đơn vị sự nghiệp công lập chủ động hơn trong bố trí nhân sự, gắn trách nhiệm của từng cá nhân với hiệu quả công việc.
Đặc biệt, luật bỏ quy định về “thi, xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp” – vốn từng gây phiền hà, hình thức – để chuyển sang đánh giá dựa trên năng lực và kết quả thực hiện nhiệm vụ.
Đây là bước tiến quan trọng trong việc chuyên nghiệp hóa đội ngũ viên chức, đồng thời khuyến khích tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
- Nhiều ý kiến cho rằng Luật Viên chức (sửa đổi) sẽ tạo hành lang pháp lý cho “liên thông nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư”. Quan điểm của đồng chí về nội dung này như thế nào?
- Dự thảo luật đã có bước đột phá khi mở rộng quyền của viên chức, cho phép họ được ký hợp đồng hoạt động nghề nghiệp với đơn vị khác, hoặc tham gia góp vốn, điều hành doanh nghiệp trong một số lĩnh vực, nếu được sự đồng ý của người đứng đầu cơ quan quản lý.
Quy định này giúp phát huy chất xám, kinh nghiệm của đội ngũ viên chức, đặc biệt là trong các lĩnh vực khoa học, giáo dục, y tế – nơi cần sự gắn kết giữa nghiên cứu, ứng dụng và thị trường.
Bên cạnh đó, luật cũng cho phép tiếp nhận chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng từ khu vực tư nhân vào làm việc trong khu vực công theo cơ chế linh hoạt. Đây là cách “bơm máu mới” cho hệ thống sự nghiệp công lập, tạo sự cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực công.
- Theo đồng chí, đâu là những điểm cần tiếp tục làm rõ khi Quốc hội thảo luận và cho ý kiến về dự thảo luật này?
- Theo tôi, có ba nhóm vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu kỹ:
• Thứ nhất, cần quy định rõ hơn trách nhiệm và thẩm quyền của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập trong quản lý, tuyển dụng và sử dụng viên chức, để tránh tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu” quyền hạn.
• Thứ hai, cần làm rõ cơ chế kiểm tra, giám sát khi viên chức được phép tham gia hoạt động nghề nghiệp hoặc đầu tư ngoài đơn vị nhằm phòng ngừa xung đột lợi ích.
• Thứ ba, luật cần có quy định cụ thể hơn về tiền lương và chế độ đãi ngộ theo vị trí việc làm, gắn với hiệu quả công việc và mức độ tự chủ của từng đơn vị. Đây là yếu tố then chốt để giữ chân người giỏi và thu hút nhân lực chất lượng cao vào khu vực công.
- Xin cảm ơn đồng chí!
Nguồn: Đổi mới quản lý, tạo động lực cho đội ngũ viên chức phát triển - Báo Khánh Hòa điện tử